M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1557년

분량: 666페이지

출처: archive.org

분류: 철학

511쪽

Iuturus ,sit, si mod) aliquando fuerit, exponituisse is igitur, me ea ratio, que erit in eo Dem,atq.ab soluta,sic illi parti imperabit inferiori,νt iustus parens probissiliis: nutu, quod νolet, conficiet, nulla labore, nulla molestia: eriget ipse se, fuscitabit, imstruet,armabit,v tanqua hosti,sic obseriat dolori quae sunt ista armationtentio,confirmatio ermbo intimus, cum ipse secum, Caue turpe quidquam, languidum, non virile. obumsentur species honestaei q.v. e. -δ animor Zeno proponatur Eleates, qui perpessus ς'40 φ omnia potius, quam conscios deledae tyrannidis,al.quietim indicaret. de Anaxarcho Democritio cogitetur, , typri inina cum in manus Cypru Nicocreontis regis incu,ntis reg. disset, nullum genus supplicis deprecatus en, n 'ην -- recusauit Calanus Indus,indoctus,ac barbarus in radicitus Caucasi natus,sua Volutate vivus combussus ess. nos, si pis condoluit, si dens, sed faci tum dolere corpus, ferre non possumus . opinio essenim quadam estisminata, ac leuis, nec in dolore lal quam Ia magis, β quam eadem in luptate qua cum li- quescimus, imusque mollitia, apis aculeum sine ' clamore ferre no possumus. At Nero C. Atreius, russeanus vir,sed planἐ vir,cum siecaretur, vi μπὰ dixi, principi3 vetuit se alligari: nec quisqua ante Mariu solutus dicitur est e sebius.cur ergo postea MEVvaluit auctoritas,dEsne igitur opinionis esse, non naturae malu e ct tamen fuisse acrem morsium

doloris, idem Marius ostendit. crus enim alterum nonpraebuit. ita. tulit dolorem vi Nir, vera v homo maior ferre sine eausa necessaria noluito

istum igitur in eo in. γt tibi imperes. Ostendi au

512쪽

rem,quod esset imperandi genus,atque hae cogita 7 .lairrio, quid patientia, quidfortitudine, quid magnitudine animi dignumsit,non foliam animum commitJed ipsum etia dolore nescio quo pactomias riore cinνt enim fit in prssio, ut ignauus miles, '' ac timidus, simul ac viderit boti EV abiecto scuto sfugiat, quantum possit, ob eamque causam pereat 'nonnumquam,etia integro corpore, cum et,quisse terit,nihil tale euenerit :sic , qui doloris speciema o ferre non possunt, abyciunt se, atque ita assim, e v.c.abieisiter exanimati iacent: qui autem restiterunt, disce- . Θωhidunt sepissime superiores: in sunt enim quaedam ani enim quaed, misi ilitudines cum corpore: νt onera contentis eorporibus facilius feruntur, remiss opprimunt: i s semistimὸ animus intentione sua depellit presu omnem ponderum: remisione autem sic νrgetur, Nise nequeat extollere.εt,si Nerum quaerimus, in omnibus incisis persequendis animi est adhibenda eta I non tentio.ea ensiola vici, tanquam cuIlodia .sed boeas quidem in dolore V maximῖ en prouidendum, ne quid abiectἡ , ne quid timidd, ηe quid ignau8,ηe quid seruiliter, muliebriterνe faciamus: in primisque refutetur, ac ' rejciatur Philoctetaeus ille Ha 'inmor ingemiscere nonnunquam Niro concessum est, idque raro:eiulatus ne mulieri quidem. hic ni mirum eri fletin, quem duodecim tabula in fune. εribus adhiberi vetuerunt. nec νοὸ umquam ne ingemiscit quid m vir fortis,ae sapiens, nisi fortὸ τορ intendat ad firmitatem,ut infladio cursores ex clamas quam maximὰpodunt. faciunt idem, cum eaercentur,athletasMiles er), etiam. feriuri Ee aduen

513쪽

te forti unguiculis,

se ipse lege

aduersarium, in iactandis' cenibue ingemiscunt: non quod doleant, anim)Ne huccumbant, sed quia in profundenda Noce omne corpus intenditur, νenitque plaga vehementior. quid e qui volunt exclamare maius, num satis habet latera,fauces, liu s

guam intendere, a quibus h elici vocem, O Du

di videmud'toto corpore, 'Τ atque omnib. φ ungulis, ut dicitur, contentioni Nocu asseruiunt. genu mehercule M.Antonium vidi, cum contentἐ - ipse pro se lege Varia diceret, terram lagere. t en im hi obalistae lopidum, o reliqua tormenta telorum, eo grauiores emistiones habet, quo funt conteta, alq. adducta vehementiussic vox,sic cursvi,sic plaga hoc grauior, quo en missa contentius. cuius contentionis cu tanta vis se se gemitus in dolore ad con- , frmandum animum Nalebit, utemur . sin erit ille

gemitus Hamentabilis,si imbecillus,s abiectus, si flebitis: et qui se dederit, vix eum virum dixerim. qui quidem gemitus si leuationis aliquid assiset, tamen videremus quid esset fortu,se animosi vi- iari. cibnverὸ nihil imminuat doloris, cur frustra turpes esse volumus e quid en enim fletu muliebri

viro turpius' atque hoc praeceptum, quod de dolore datur,patet latius. Omnib. enim reb. non solum dolori,simili contentione animi resistendum Uiara . exardestit:libido concitatur.m eandem arcem con sfugiendu emeadem fiunt arma sumeda ed quoniade dolore loquimur, illa omittamus. ad ferendum igitur dolore placid sedat4plurimum proficit toto pectore, i dicitur,cogitare, quam id bonesiusuoumuι enim natura, ut Ontὸ dixi odicendum est 3 enim

514쪽

enim sapin studiosis i, appetenti Omique hone

fatisauivi si quasi lumen aliquod adgyeaerimuU, . t. nihil est, quod, Ni eo potiamur, non paratisimus ier ferre, perpeti ex hoc cursu,atq.impetu anis morum ad Neram laudem,atq.honsalem, illa pe' ricula adeuntur in proeliis , non sentiunt Nirifo tes in acie vulnera,Nel sentiunt, Ihd mori malunt, quam tantillum modo de dignitatis gradu ' dimo

heri fulgenteis gladios boniu videbant Decis , cuin aciem eorum irruebat.his leuabatomi vulnera metum nobilitra mortis, O gloria. nu tum ingemuisse Spaminondam putas, cum Vna cu sanguia ne vita effluere sentirete imperante enim patria Lacedaemoni s relinquebat, quam acceperat fer

, utentem. haec sunt solatia, haec fomenta summoruin dolorum. Dices, quid in paceqquid domi quid in lectuloead philo, bos me revoco, qui in aciem no . sese prodeunt. 8 quibuis homo sani leuis Heracleo tes Disnssius,e inin a Zenone fortis esse didicisset,

a dolore , deductus en. nam cum ex renibus laboraret ipso in eiulatu clamitabat, falsa e se ista, taqua antea de dolore ipse sensisset. quam cum Cleanthes condiscipulus rogaret, quaenam ratio eum de ' sententia deduxisset, resipondit, Quia, cum tantumia. opera philosophiae dedissem, dolorem tamen ferre non posse m: atis esset argumenti, malum esse dolorem.plurimos autem annos in philosiophia consum se, nec ferre po sum: malAm eii igitur dolor . Tum cleanthem, cum pede terram perculsisse versum ex Epigonu ferunt dixisse .

Audisne haec Amphiarae .sub terram abdit

515쪽

ani sti, L. Posid Iuumet

a M.videret

Zenonem significabat: a quo illum degenerare lebat. t non noster ' P donius: quem est . perne vidi, O id dicam, quod solebat narrare Pompeius:se, cum Rhodum νeniiset decedens ex Dria, audire voluisse V Posdonium :Ied ci m audiuisset jeum grauiter esse agrum, qu)d Nehemeter eiusar 'tus laborarent,voluisse tamen nobili um philosophum vistererquem vi Nidisset, ct salutauisset, honorificisque verbis prosecutus esset, molesteque se dixi et, erre, quὀd eum non plet audire:at il- ille, Ner), inquit,potes: nec committam, i doloreorporis esciat, vi frustra tantus vir ad me νenerit. Itaque narrabat, eum grauiter, ct copios8 de

hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod bonenum esset cubantem disputasse:cumque quasi faces ei doloris

admouerentur,saepe dixi , Nihil agis dolor: auissis molesus, numquam te ine confitebor malu'Omnin)que omnes clari, ετ nobilitati laboresdcomtemnendo fiunt etiam tolerabiles. Vide sne, apud quos eorum ludorum, qui omnici nominantur,magnus honos sit nullum ab iis, qui in id certamen descendant,deuitari dolorem' apud quos au-ρ :.ν tina 'Venondi, ct equitandi laus ς viget, qui hane eiullum eos petessunt, nullum fugiunt dolorem. id de nostris xyφ λψ ambitionibus, quid de cupiditate honora loquare , quae flamma est, per quam non cucurrerint ij, qui haec olim punctis singulis colligebant' itaque flemper Abricanus Socraticum Xenophontem in manibus habebat.cuius in primis laudabat illud, quod diceret, eosdem labores non esse aequ8 graueis in

peratori, multi, quia ipse honos laborem leui

516쪽

L I B E IL Ir. ΑΑ3rem faceret ' imperatorum.sed tamen hoc ἔuenit, ut in vulgus insipientium opinio valeat honereatis,cὰm ipsam νidere non possentataque fama, remultitudinis iudicio mouentur,vt id honerium pus tent,quod a plerisque laudetura e autem si in oculis sis multitudinis, tamen eius iudicio tiare nolim, nec, quod illa putet, V idem te putare pulche rimum.tuo tibi iudicio en utendum . tibi se rem probanti placebis, tum non modo tu te Niceris,r o quod paullo ant/praecipiebam sed omnes, ct omnia Moe igitur μ tibi propone: amplitudinem, σquasi quandam exaggerationem quam altissimam animi, qua maximὸ eminet 4 contemnendis, is spiciendis doloribus. Nnam esse omnium rem putia , cherrimam, ebque pulcbriorem, si vacet populo,' neque plausum captans,se tantum ipsa delectet. quinetiam mihi quidem laudabiliora videntur om

nia, qua sine νenditatione, i s sine populo tene sunt:ηon quo fugiendua sit fomnia enim benefa

cta in luce se collocari volunt ed tamen nullum theatrum virtuti conscientia maius est. Atque iuprimis meditemur illud ut haec patietia dolorum. quam sepe iam animi intentione dixi esse firmandam,in omni genere se aequabilem praebeat. θρex. enim multi, qui aut propter Victoriae cupiditatem,' aut propter gloria,aut etiam vi ius suum, ct l,

bertatem S tenerent, Nulnera exceperunt fortiter et tulerunt, ijdem omissa contentione dolorem mor

bi ferre non possunt.neque enim istum, quem faciale tulerant,ratione,aut apientia tuleranti 'ed His

peratotium.

ne tibi: amuaal. in con

f al. dc una populo fiunta suco

517쪽

4 4 TVSC. QVA' SYἰ manes,ferro decertare acerrim8 possunt: aegrotais. ' re viriliter non queunt. Graeci autem homines non satis animose, prudentes, νt en captus bominum,aou din6 pos satis,honem a picere 3' non possunt, sed i emiso bo, toleronte atque human8 ferunt. - α di ita L. bri,eCeltiberi in prylio exsultant, timentantur in morbo:nihil enim poteri se aequabile, quod no a certa ratione proficiscatur.sed ci m νideas, eos, qui aut Budio, aut opinione ducantur, in eo perse quendo,atque adipiscendo, dolore non frangi: d thes existimare aut non esse malum, dolorem, aut,

numque na- sit, id appellari placeat malum, tantulum tamenese, ut d virtute ita obruatur, Ni nusquam an reat. quae meditare, quaeso,dies, edi nocteis. latiῖs ii enim manabit haec ratio, edi aliquanto maiorem locinn, quam de Uno dolore, occupabit. namsi omnia

fugienda turpitudinis, adipiscendae , bonestatis causa faciemus, no mod)simulos doloris, sed etiafulmina fortunae contemnamus licebit, Dertim ieum paratum sit istud ex hesterna d putatione perfugium. ut enim sicut nauiga nti, quem praedones insequantur, deus quis dixerit, Eiice te de nauir praes) qui excipiat: Nel delphinus, ut Arione Methymnaeum, Nel equi Pelopis isti Neptuni', qui per νndas currussu pensos,rapuisse dicuntur, '

tat timoremsc urgentibus asperis oe odiosis dolo

diribri sit ' consu'iendum, Nides. Haec fere hoc tempore puti

ui esse duenda.sed rufortasse insententia prem, i

518쪽

verrimique biduo duarum rerum, quo maximὸ timebam opero liberatum metu. M.

Cras ergo ad clepodram . sic enim'duximus. V sed tibi hoc video 1ion posse deberi. A. ita prorsus. b & tibis istud quidem ante meridiem, hoc eot em tempore. hQς vi oM. Sicfaciemus, tuisq.optimissuesse obseque ιλ

ANNOT IN LIB. II. TVSC QVAES.

et Eae esset rixeloquentiae est. sie necessariis legendum est. Opprobationem autem auditorum cur clicat effectricem esse et quentiae , sciunt qui vel primoribus digitis Ciceionem attigerunt. oratorern scilicet excitat assensus audi torum,& magna frequentia. contra si Deianosthenes, aut Cicero, vel a corona aeserantur, sed auditores habean Oii fessos.& alienos, muti sint. Haec adscripsi, quia compilator quidam alienorum scriptorum scri- psit in notis noli suis, sed alienis, se non videre , quomodo ad nunc locum quadrare possit vox, esse trix. Mirum vero, hominem in litteris caecum, hoc non Videre .r & refellere sine pertinacia , &c. hanc lectionem tuetur Ad Turnebus Aduςrsar lib Σ cap. Vi II. Manutius sic mutat,&refel-Ii sine pertinacia,& refellere sine iracundia,&c. Ego nihil muto, praesertim cum di sententia sit probabilis & sumpta sit ex Gorgia Platonis, ut obseruatum est ab alijs viris doctissimis. locuna adscribere eiguit,ad alia properantem. non fere praeternios quisquam in manus sumit. nullum vici Iibrum neque manuscr neque typis impressum: multos auia vidi: qui ita non habent: in manus sumit. & tamen Adr. Turninbus admonet, mendose legi in libris vulg. iii manu sumi. Tale ullud est, quod etiam: a se principe restitutuna,& emendatum pulpsis mimis consequi poss. cum dicat vulgo legi, nec. si ipsi minus cons. quam scripturam nullo prorsus in libio, quItumuis mendoso, reperi. 3 ut cum eorum vita mirab. videtur sic potius legendum, ut eorum cum vita mirabit. pug n. oratio . Verumtamen nihil ausim mutare sine librorum veterum testimonio. praesertim cum haee usu recepta. ferri possit. 4 Et si iii segetem.&c.)videtur legendum . Et si segetem sunt in deteriorem datae Fruges. alioqui verius claudicabit. 3 si e sine doctrina, dcc.)legendum arbitror libris omnibus inui cis, si nec sine doctr .ani mi,&c. ita est utraque res una dcc. Sic Hora epist. ad Pison de natura. di arte alterius sic. Altera poscit opem res, S cor iurat amice. No

519쪽

η D A N N O T. IN LIB. II.pto e nostris multict comparere . quo fit, ut putem esse delendam

si vero superuacanea est. . O .

ego tantam vim non tribuo sapietui, Ece.)uc habent noliti lihri aliquot manuscr. non .Vt vulgati, sapientiae, A c. Ae multis iaannis ante admonuerat Paullus Manutius, se in quodam an ii quo libro ita scriptum reperisse ta .i Esse fortem in perferendo,oisistitieetest. si e nune edendum euraui. olim autem sic. sit fortis in per terio, qu bd ita scriptum , esset in codice Huraitino. longe melius,quam .Si λrtis: adscripserana tamen me legi malle, Esse fortem in perferendo,ossicio satis est, si quis vetus codex adiuuaret. Nunc igitur cum omnes f re eodices antiq. habeant partim ut vulgati, Si forte &c pallim, fortis, dce .ut olim edidimus, parcim , se mrte in perferendo . exsae postrema,quamuis mendosa scriptura, hae pudenter. & siue vi elicio Esse fortem in pers existimo. ν Quae corpore exanti aut . sic habent aliquot nostri lib. vet. ali,

pallina, exanclata, partim exantiata: quae atquὶ probo.Vulg. partim, exantlato, partim .exanclato, plan , opinor, mendose. Uid tur enim legendum vel exantlaui, ut a nobis editum est, quod valet exhausi,ve exanclaui, id est, sub ij, toleravi, vel exantiata: id est exhausta. Quod autem quidam vulgatam lectionem,exa Hato, tuentur, ut exanclatum corpus intelligatur fatigatum, haustum, non admodum placet.

io . Iam decolorem sang.omno proseri hune locum Carisius lib.

2. in voce, decolorem .ri tam intoleranter &c profert etiam hune locum idem C ris .eod. lib. in voce, toleranter ex ouo licet intelligere, tolerabiliter,& intolerabiliter dolere, seu, ferre dolore, morbos, dce quod alibi in vulg. lib. reperitur, mendosum esse, ut alias admonui. ii Vnde ignem mortalibus Diuisse eluet doctu' Prometheu, Clepsisse dolo,&e. 9 sic videtur legendum. sunt enim versus Anal estici cum eoronide ut recte animaduersum est Ios. Scaliger ulii Caesaris S ligeri filio. iuuene doctissimo. male aute hic operae olim interpunctum posueriint post, mortalibus,& distinctionis notam post, Prometheus, uuba autem Adr. Tuine bus lib. Σ. Advers. cap. v I m. aliter hos versus legit, ego ab eo dissentio.

i, suboles, Psic legendum,& scribendum est, subules, inquam. non . laboles: quamuis reci amet indoctorum , & ineptorum 't. Verb. ae libenter. sie olim edideram .Fui vero,ae libenter, Iibrum unum manuscr. secutus, in quo hoc verbum erat ad scri vium. sed postea comperi, hoe verbum esse alienum , neque

Cieeronis . adest enim ab ali3s omnibus. & vero facile sui

intellisi potest, is nullio dilectu sic habent aliquot libri manustripti pro eo, quod est in vulgatis , nullo dilectu: quod magis probo, verbo dilego.

M Numquam quidquam qui si vi λὶ sic mino quidem

520쪽

hent,quos vidi, libri.& manu ser. & typis impressi. Sed malim legi. Nihil quidquam, inquit.&αa7 dum nihil bonum, nili quod hon.9 vel particula, dum,delenda est ut inanis,& aliena: vel ,aliquid subintelligendum , verbi gratia tale quiddam. dicis, seu doces. vel legendum, verbis gloriantem, docentem, nihil bonum &c. Iudicet lector

eruditus.

is Optare hoe quidem est, non docere. 2 P. Fab. Tolos quem

supra commemoraui. vir doctissimus, nuper lapplicum libet lorum in regia magister factus, putat hoc loco legendum: Captare hoc auidem est,&c. quae coniectura mihi valde probatur. neque obstant eius coniecturae simila loquendi genera : unum in Lucullor Somnia censet haec esse Democriti. non docentis , sed optantis .alterum in libro de Fato, Optare hoe quidem est , non disputare. Illa enim dicuntur in Democritum & Epicurum: qui quasi prouincias atomis dabat: haec in Zenonem, qai conclusa unculis Ipinosis&argutis caprubae, Iraque dixit supra non longE, quid me decipis, Zeno I9 tum honestiis, tum dignitas. tum decus &c. 9 sie omnino legendum est, ut uune edidi. ita olim a P. Victorio editum est. Nam sit omnes libri manuscr. hoc primum: deinde,ita saepe alibi, vel haec quia solet coniunctim ponere, honestatem, dignita es, decus: vel haee, honestatem, dignitatem, laudem. 2o nihil profi cien tem,& laborantem') legendum fortasse est,&frustra laborantem. quin plane vocem,frustra, aut aliam aliqua

parem,& idem valentem, deesse existimo. 2I aut Prometheum,aut Philoctetam rillos enim &c.ὶ ex Massii libro iam olim, has duas voces, aut Prometheum, quae desiderantur in lib.vulg. restituit P. Manut. quas nos quoque in uno ex nosris reperimus. cetera, quae hic ibidem erant foedE corrupta, a Manutio praetermissa e nos non infeliciter, mea quidem sententia, . emendauimus . paucis post verbis . omnes libri veteres habent, in lecto humido: ubi vulgati, in lectulo hum. nos manuscr. sequimur.

21 quid exornamus philosophiam 'in Apud Nonium, si modo

Noni j exempla emendata sunt, legitur, quid philosophiam exornamus Ego nihil muto, praesertim cum libri veteres lectionem vulgatam confirment.1 3 Cretum quidem leges &e.9hunc locum profert Carisius lib. 2. in voce, Cretam, ubi icribe lum, Cretum.&, Cretam legis, pro. Cretum leges. nam hoc, Cretam legis, perspicue mendosum est. Meam autem sententiam id qucque quod sequi tur, confirmat. Docet enim illo loco Carisius. Cretes Cretum : & Cretenses Cr tensum .vsitatum esse veteribus.

x H duo Graeci illi quorum &e. uno nomine app. si prudes, disciens ista scripsisti, M. Tulli, rem philosophia indignam fecisti, qui cum scires,Graecos aliud nomen habere quo dolorem sis uincant, λυπον:aliud. quo labo m. πονεν.hoc tame scripsisti.

SEARCH

MENU NAVIGATION