뜻

1. 강하다
2. 잘지내다, 건강하다
3. ~의 가치가 있다
4. (중세 라틴어, 교회 라틴어) 할 수 있다
5. (신 라틴어) 떠나다

1. I am strong
2. I am well, healthy
3. I am worth
4. (Ecclesiastical Latin, Medieval Latin) I can
5. (New Latin, rare) I leave; I go away

예문

• Tantum in hoc valebunt viri acquiescere nobis, ut maneant nobiscum et efficiamur unus populus, si circumcidamus masculos nostros ritum gentis imitantes; (Biblia Sacra Vulgata, Liber Genesis, 34 34:22)

  그러나 이 사람들은 자기들이 할례를 받은 것처럼 우리 가운데에 있는 남자들도 모두 할례를 받는다는 조건이어야, 우리와 어울려 살면서 한 겨레가 되겠다고 합니다. (불가타 성경, 창세기, 34장 34:22)

• sic et ipsae valebunt, et pueri abundantia lactis confirmabuntur. (Columella, Lucius Junius Moderatus, Res Rustica, book 5, chapter 12 2:3)

  (콜루멜라, 루키우스 유니우스 모데라투스, 농업론, 5권, 12장 2:3)

• qua propter quo nunc in motu principiorum corpora sunt, in eodem ante acta aetate fuere et post haec semper simili ratione ferentur, et quae consuerint gigni gignentur eadem condicione et erunt et crescent vique valebunt, quantum cuique datum est per foedera naturai. (Lucretius, De Rerum Natura, Liber Secundus 7:3)

  (루크레티우스, 사물의 본성에 관하여, 7:3)

• Facit enim et dilucidam orationem et inlustrem et probabilem et suavem non verbis, sed varietate vocis motu corporis vultu, quae plurimum valebunt, si cum orationis genere consentient et eius vim ac varietatem subsequentur. (M. Tullius Cicero, Partitiones Oratoriae, chapter 7 3:4)

  (마르쿠스 툴리우스 키케로, , 7장 3:4)

• si arma valebunt, nec eos, a quibus reciperis, vereri debes nec eos, quos adiuvisti; (M. Tullius Cicero, Epistulae ad Familiares, LIBER SEXTVS: AD A. TORQVATVM ET CETEROS, letter 2 3:3)

  (마르쿠스 툴리우스 키케로, 친구들에게 보낸 편지들, , 3:3)

유의어 사전

1. Posse and quire were originally transitive; posse (from πότνιος) denotes being able, as a consequence of power and strength, like δύνασθαι; quire (κοεῖν) as the consequence of complete qualification, like οἷόν τ’ εἶναι. Cic. Tusc. ii. 27. Barbari ferro decertare acerrime possunt, viriliter ægrotare non queunt; whereas valere and pollere are intransitive. Hence we say, possum or queo vincere, but valeo or polleo ad vincendum. 2. Valere (from ἑλεῖν) means to possess the right measure of strength, and thereby to match another, in opp. to insufficient strength, like σθένειν; whereas pollere (πολλός) means to have very considerable strength and means, and thereby to distinguish one’s self from others, in opp. to an ordinary degree of strength, like ἰσχύειν. iv. (160.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein