뜻

1. 강하다
2. 잘지내다, 건강하다
3. ~의 가치가 있다
4. (중세 라틴어, 교회 라틴어) 할 수 있다
5. (신 라틴어) 떠나다

1. I am strong
2. I am well, healthy
3. I am worth
4. (Ecclesiastical Latin, Medieval Latin) I can
5. (New Latin, rare) I leave; I go away

예문

• Valeo, et valui rectius. (T. Maccius Plautus, Trinummus, act 1, scene 2 2:19)

  (티투스 마키우스 플라우투스, , , 2:19)

• Quibus peractis, codicem reddidi et imperata oratione, quantum valui et quantum me ipsum periculum urguebat et vires subministrare dominus dignabatur, constitui eis ante oculos commune periculum, et ipsorum qui nobis commissi essent, et nostrum, qui de illis rationem reddituri essemus pastorum principi, per cuius humilitatem, insignes contumelias, alapas et sputus in faciem et palmas et spineam coronam et crucem ac sanguinem obsecravi ut, si se ipsi aliquid offendissent, vel nostri miserarentur et cogitarent venerabilis senis Valerii circa me ineffabilem caritatem, qui mihi tractandi verba veritatis tam periculosum onus non dubitant propter eos inponere, eisque saepe dixerit quod orationes eius exauditae essent de nostro adventu, quos non utique ad communem mortem vel spectaculum mortis illorum sed ad communem conatum in aeternam vitam ad se venisse laetatus est. (Augustine, Saint, Epistulae. Selections., 10. (A. D. 395 Epist. XXIX) Epistula Presbyteri Hipponiensium Regiorum Ad Alypium Episcopum Tagastensium De Die Natalis Leontii Quondam Episcopi Hipponiensis 7:1)

  (아우구스티누스, 편지들, 7:1)

• Ipsa autem verba Chrysippi, quantum valui memoria, ascripsi, ut, si cui meum istud interpretamentum videbitur esse obscurius, ad ipsius verba animadvertat. (Aulus Gellius, Attic Nights, Liber Septimus, II 3:1)

  (아울루스 겔리우스, 아테네의 밤, , 3:1)

• In mea vaesanas habui dispendia vires Et valui poenam fortis in ipse meam. (P. Ovidius Naso, Amores, Liber primus, poem 7 8:22)

  (푸블리우스 오비디우스 나소, 사랑, , 8:22)

• conscius sum mihi, quantum mediocritate valui, antea scierim, quaeque operis gratia potuerim inquirere, candide me atque simpliciter notitiam eorum, si qui forte cognoscere voluissent, protulisse. (Quintilian, Institutio Oratoria, Liber XII 255:1)

  (퀸틸리아누스, 변론 가정 교육, 255:1)

유의어 사전

1. Posse and quire were originally transitive; posse (from πότνιος) denotes being able, as a consequence of power and strength, like δύνασθαι; quire (κοεῖν) as the consequence of complete qualification, like οἷόν τ’ εἶναι. Cic. Tusc. ii. 27. Barbari ferro decertare acerrime possunt, viriliter ægrotare non queunt; whereas valere and pollere are intransitive. Hence we say, possum or queo vincere, but valeo or polleo ad vincendum. 2. Valere (from ἑλεῖν) means to possess the right measure of strength, and thereby to match another, in opp. to insufficient strength, like σθένειν; whereas pollere (πολλός) means to have very considerable strength and means, and thereby to distinguish one’s self from others, in opp. to an ordinary degree of strength, like ἰσχύειν. iv. (160.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein