뜻

1. 진흙, 오물, 먼지, 때
2. 비천함, 비열함, 인색함
3. 굴욕

1. dirt, filth, squalor
2. meanness, stinginess
3. (figurative) humiliation

예문

• Nec inferes abominationem in domum tuam, ne fias anathema sicut et illa est; quasi spurcitiam detestaberis et velut inquinamentum ac sordes abominationi habebis, quia anathema est. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Deuteronomii, 7 7:26)

  역겨운 것을 너희 집에 들여놓아서는 안 된다. 그러면 너희도 그것처럼 전멸할 것이다. 그것은 전멸하게 되어 있는 물건이므로, 너희는 그것을 철저히 혐오하고 역겨워해야 한다.” (불가타 성경, 신명기, 7장 7:26)

• Et abstulit prostibula de terra purgavitque universas sordes idolorum, quae fecerant patres eius. (Biblia Sacra Vulgata, Liber I Regum, 15 15:12)

  그는 신전 남창들을 나라에서 몰아내고 조상들이 만든 우상들을 모두 없애 버렸다. (불가타 성경, 열왕기 상권, 15장 15:12)

• TETH. Sordes eius in fimbriis eius, nec recordata est finis sui; deposita est vehementer, non habens consolatorem. " Vide, Domine, afflictionem meam, quoniam erectus est inimicus! ". (Biblia Sacra Vulgata, Lamentationes, 1 1:9)

  부정이 옷자락에 묻어 있어도 제 종말을 생각하지 않더니 기막히게 몰락하였건만 위로해 주는 이 아무도 없다. "주님, 제 고통을 보소서, 원수가 의기양양해합니다." (불가타 성경, 애가, 1장 1:9)

• Tu comedes et non saturaberis, et sordes tuae in medio tui. Tu removebis et non salvabis; et, quos salvaveris, in gladium dabo. (Biblia Sacra Vulgata, Prophetia Michaeae, 6 6:14)

  (불가타 성경, 미카서, 6장 6:14)

• atqui si vitiis mediocribus ac mea paucis mendosa est natura, alioqui recta, velut siegregio inspersos reprendas corpore naevos,si neque avaritiam neque sordes nec mala lustraobiciet vere quisquam mihi, purus et insons, ut me collaudem, si et vivo carus amicis, causa fuit pater his; (SERMONVM Q. HORATI FLACCI, PRIMVS, 06 6:30)

  (호라티우스의 풍자, 1권, 06장 6:30)

유의어 사전

1. Lutum, limus, cœnum, all denote impurity, as a substance, and as of a wet sort; lutum (from λύθρον) is the dirt of the streets or roads, like πηλός; limus (λειβόμενος) the mud of a river, like ἰλύς; cœnum (from cunire) the mire of a moor or morass, like βόρβορος. Tac. Ann. i. 63. Cætera limosa, tenacia gravi cœno aut rivis incerta erant; whereas sordes, squalor, pœdor, situs, denote impurities as a form, and of a dry sort; sodes (from ἄρδα) in opp. to splendor, through indigence, or niggardliness and vulgarity, for example, clothes dirty from long wear, like ῥύπος; squalor (from σκέλλω) in opp. to nitor, through want of civilized habits, and of delicacy in the senses, for example uncombed hair, like αὐχμός; pædor (from ψοῖθος) in opp. to munditiæ, through neglect of the person, for example, through pædiculos, vermin, itch, etc., like πίνος; situs (ἄσις) in opp. to usus, in consequence of long disuse, for example, through mould, rust, etc., like ἄζη. Hence the different forms of the adjectives lutosus, limosus, cœnosus, that is, full of lutum, etc.; and of sordidus, squalidus, pædidus, that is, resembling sordes, etc., and in circumlocution, oblitus luto, limo, cœno, but obsitus, sordibus, squalore, pædore. 2. Stercus (from τάργανον) denotes in dung its disgusting sense, as filth, like κόπρος; whereas fimus (opimus?) in its useful sense, as manure. 3. For offensive excrements cœnum is the most general; oletum denotes human; merda (μίνθος) animal excrements.

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein