뜻

1. 말하다, 언급하다, 이야기하다
2. 선언하다, 선포하다, 확언하다

1. I say, utter; mention; talk, speak.
2. I declare, state. I affirm, assert (positively).

예문

• Qui vocavit cito armigerum suum et ait ad eum: " Evagina gladium tuum et percute me, ne forte dicatur quod a femina interfectus sim ". Qui transfodit eum. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Iudicum, 9 9:54)

  아비멜렉은 곧바로 무기병을 불러 말하였다. “네 칼을 뽑아 나를 죽여라. 사람들이 나를 두고 ‘여자가 그를 살해하였다.’ 할까 두렵다.” 그리하여 그 시종이 아비멜렉을 찌르니 그가 죽었다. (불가타 성경, 판관기, 9장 9:54)

• Et magnificetur nomen tuum usque in sempiternum, atque dicatur: "Dominus exercituum est Deus super Israel". Et domus servi tui David erit stabilita coram te, (Biblia Sacra Vulgata, Liber II Samuelis, 7 7:26)

  그러면 당신의 이름이 영원히 위대하게 되고, 사람들이 ‘만군의 주님께서 이스라엘의 하느님이시다.’ 하고 말할 것입니다. 또한 당신 종 다윗의 집안도 당신 앞에서 튼튼해질 것입니다. (불가타 성경, 사무엘기 하권, 7장 7:26)

• et erit cadaver Iezabel sicut stercus super faciem terrae in agro Iezrahel, ita ut non dicatur: "Haeccine est illa Iezabel" ". (Biblia Sacra Vulgata, Liber II Regum, 9 9:37)

  이제벨의 주검이 이즈르엘 들판의 거름이 되어 아무도 그것을 이제벨이라고 하지 않을 것이다.’” (불가타 성경, 열왕기 하권, 9장 9:37)

• Melius est enim ut dicatur tibi: " Ascende huc ", quam ut humilieris coram principe. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Proverbiorum, 25 25:7)

  “이리 올라오게!” 하는 말을 듣는 것이 귀족들 앞에서 하대받는 것보다 낫다. 네 눈으로 보았다 해서 (불가타 성경, 잠언, 25장 25:7)

• Haec dicit Dominus: " Quomodo si inveniatur mustum in botro et dicatur: "Ne dissipes illud, quoniam benedictio est in eo", sic faciam propter servos meos, ut non disperdam totum. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Isaiae, 65 65:8)

  주님께서 이렇게 말씀하신다. “포도송이에 즙이 들어 있는 것을 보고 ‘그 안에 복이 들어 있으니 그것을 으츠러뜨리지 마라.’ 하고 사람들이 말하듯 나도 나의 종들을 위해 행동하여 그들을 모두 파멸시키지는 않으리라. (불가타 성경, 이사야서, 65장 65:8)

유의어 사전

1. Dicere denotes to say, as conveying information, in reference to the hearer, in opp. to tacere, like the neutral word loqui. Cic. Rull. ii. 1. Ver. ii. 1, 71, 86. Plin. Ep. iv. 20. vii. 6, like λέγειν; but aio expresses an affirmation, with reference to the speaker, in opp. to nego. Cic. Off. iii. 23. Plaut. Rud. ii. 4, 14. Terent. Eun. ii. 2, 21, like φάναι. 2. Ait is in construction with an indirect form of speech, and therefore generally governs an infinitive; whereas inquit is in construction with a direct form of speech, and therefore admits an indicative, imperative, or conjunctive. 3. Aio denotes the simple affirmation of a proposition by merely expressing it, whereas asseverare, affirmare, contendere, denote an emphatic affirmation; asseverare is to affirm in earnest, in opp. to a jocular, or even light affirmation, jocari. Cic. Brut. 85; affirmare, to affirm as certain, in opp. to doubts and rumors, dubitare, Divin. ii. 3, 8; contendere, to affirm against contradiction, and to maintain one’s opinion, in opp. to yielding it up, or renouncing it. 4. Dicere (δεῖξαι) denotes to say, without any accessory notion, whereas loqui (λακεῖν), as a transitive verb, with the contemptuous accessory notion that that which is said is mere idle talk. Cic. Att. xiv. 4. Horribile est quæ loquantur, quæ minitentur. 5. Loqui denotes speaking in general; fabulari, a good-humored, or, at least, pleasant mode of speaking, to pass away the time, in which no heed is taken of the substance and import of what is said, like λαλεῖν; lastly, dicere, as a neuter verb, denotes a speech prepared according to the rules of art, a studied speech, particularly from the rostrum, like λέγειν. Liv. xlv. 39. Tu, centurio, miles, quid de imperatore Paulo senatus decreverit potius quam quid Sergio Galba fabuletur audi, et hoc dicere me potius quam illum audi; ille nihil præterquam loqui, et id ipsum maledice et maligne didicit. Cic. Brut. 58. Scipio sane mihi bene et loqui videtur et dicere. Orat. iii. 10. Neque enim conamur docere eum dicere qui loqui nesciat. Orat. 32. Muren. 34, 71. Suet. Cl. 4. Qui tam ἀσαφῶς loquatur, qui possit quum declamat σαφῶς dicere quæ dicenda sunt non video. 6. Fari (φάναι) denotes speaking, as the mechanical use of the organs of speech to articulate sounds and words, nearly in opp. to infantem esse; whereas loqui (λακεῖν), as the means of giving utterance to one’s thoughts, in opp. to tacere. And as fari may be sometimes limited to the utterance of single words, it easily combines with the image of an unusual, imposing, oracular brevity, as in the decrees of fate, fati; whereas loqui, as a usual mode of speaking, is applicable to excess in speaking, loquacitas. (iv. 1.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein