뜻

1. 말하다, 언급하다, 이야기하다
2. 선언하다, 선포하다, 확언하다

1. I say, utter; mention; talk, speak.
2. I declare, state. I affirm, assert (positively).

예문

• quoniam non a Deo tributa est ei; sapientiae enim Dei astabit laus, et in ore sapientis dicetur laus, et dominator illius docebit eam. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Ecclesiasticus, 15 15:10)

  찬미는 지혜에서 나와야 하리니 주님께서 그 찬미를 이끌어 내시리라. (불가타 성경, 집회서, 15장 15:10)

• Ab immundo quid mundabitur? Et a mendace quid verum dicetur? (Biblia Sacra Vulgata, Liber Ecclesiasticus, 34 34:4)

  더러운 것에서 어찌 깨끗한 것이 나오고 거짓에서 어찌 참이 나오겠느냐? (불가타 성경, 집회서, 34장 34:4)

• Et dicetur in die illa: " Ecce Deus noster iste, exspectavimus eum, ut salvaret nos; iste Dominus, sustinuimus eum: exsultabimus et laetabimur in salutari eius. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Isaiae, 25 25:9)

  그날에 이렇게들 말하리라. “보라, 이분은 우리의 하느님이시다. 우리는 이분께 희망을 걸었고 이분께서는 우리를 구원해 주셨다. 이분이야말로 우리가 희망을 걸었던 주님이시다. 이분의 구원으로 우리 기뻐하고 즐거워하자. (불가타 성경, 이사야서, 25장 25:9)

• vos autem Sacerdotes Domini vocabimini, Ministri Dei nostri dicetur vobis; fortitudinem gentium comedetis et in gloria earum superbietis. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Isaiae, 61 61:6)

  너희는 ‘주님의 사제들’이라 불리고 ‘우리 하느님의 시종들’이라 일컬어지리라. 너희는 민족들의 재물을 향유하고 그들의 영화를 이어받으리라. (불가타 성경, 이사야서, 61장 61:6)

• In tempore illo dicetur populo huic et Ierusalem: " Ventus urens collium, qui sunt in deserto, invadit filiam populi mei non ad ventilandum et ad purgandum. (Biblia Sacra Vulgata, Liber Ieremiae, 4 4:11)

  그때에 이 백성과 예루살렘을 두고 이런 말씀이 들려오리라. “벌거벗은 언덕의 열풍이 내 딸 내 백성의 길을 향해 광야에서 불어온다. 그 열풍은 키질을 위한 것도, 쓰레질을 위한 것도 아니다. (불가타 성경, 예레미야서, 4장 4:11)

유의어 사전

1. Dicere denotes to say, as conveying information, in reference to the hearer, in opp. to tacere, like the neutral word loqui. Cic. Rull. ii. 1. Ver. ii. 1, 71, 86. Plin. Ep. iv. 20. vii. 6, like λέγειν; but aio expresses an affirmation, with reference to the speaker, in opp. to nego. Cic. Off. iii. 23. Plaut. Rud. ii. 4, 14. Terent. Eun. ii. 2, 21, like φάναι. 2. Ait is in construction with an indirect form of speech, and therefore generally governs an infinitive; whereas inquit is in construction with a direct form of speech, and therefore admits an indicative, imperative, or conjunctive. 3. Aio denotes the simple affirmation of a proposition by merely expressing it, whereas asseverare, affirmare, contendere, denote an emphatic affirmation; asseverare is to affirm in earnest, in opp. to a jocular, or even light affirmation, jocari. Cic. Brut. 85; affirmare, to affirm as certain, in opp. to doubts and rumors, dubitare, Divin. ii. 3, 8; contendere, to affirm against contradiction, and to maintain one’s opinion, in opp. to yielding it up, or renouncing it. 4. Dicere (δεῖξαι) denotes to say, without any accessory notion, whereas loqui (λακεῖν), as a transitive verb, with the contemptuous accessory notion that that which is said is mere idle talk. Cic. Att. xiv. 4. Horribile est quæ loquantur, quæ minitentur. 5. Loqui denotes speaking in general; fabulari, a good-humored, or, at least, pleasant mode of speaking, to pass away the time, in which no heed is taken of the substance and import of what is said, like λαλεῖν; lastly, dicere, as a neuter verb, denotes a speech prepared according to the rules of art, a studied speech, particularly from the rostrum, like λέγειν. Liv. xlv. 39. Tu, centurio, miles, quid de imperatore Paulo senatus decreverit potius quam quid Sergio Galba fabuletur audi, et hoc dicere me potius quam illum audi; ille nihil præterquam loqui, et id ipsum maledice et maligne didicit. Cic. Brut. 58. Scipio sane mihi bene et loqui videtur et dicere. Orat. iii. 10. Neque enim conamur docere eum dicere qui loqui nesciat. Orat. 32. Muren. 34, 71. Suet. Cl. 4. Qui tam ἀσαφῶς loquatur, qui possit quum declamat σαφῶς dicere quæ dicenda sunt non video. 6. Fari (φάναι) denotes speaking, as the mechanical use of the organs of speech to articulate sounds and words, nearly in opp. to infantem esse; whereas loqui (λακεῖν), as the means of giving utterance to one’s thoughts, in opp. to tacere. And as fari may be sometimes limited to the utterance of single words, it easily combines with the image of an unusual, imposing, oracular brevity, as in the decrees of fate, fati; whereas loqui, as a usual mode of speaking, is applicable to excess in speaking, loquacitas. (iv. 1.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein