뜻

1. 말하다, 언급하다, 이야기하다
2. 선언하다, 선포하다, 확언하다

1. I say, utter; mention; talk, speak.
2. I declare, state. I affirm, assert (positively).

예문

• in tantum ut ipse Abimelech diceret ad Isaac: " Recede a nobis, quoniam potentior nostri factus es valde ". (Biblia Sacra Vulgata, Liber Genesis, 26 26:16)

  아비멜렉이 이사악에게 말하였다. “이제 그대가 우리보다 훨씬 강해졌으니, 우리를 떠나 주시오.” (불가타 성경, 창세기, 26장 26:16)

• Propheta autem qui, arrogantia depravatus, voluerit loqui in nomine meo, quae ego non praecepi illi ut diceret, aut ex nomine alienorum deorum, interficietur". (Biblia Sacra Vulgata, Liber Deuteronomii, 18 18:20)

  또한 내가 말하라고 명령하지도 않은 것을 주제넘게 내 이름으로 말하거나, 다른 신들의 이름으로 말하는 예언자가 있으면, 그 예언자는 죽어야 한다.’ (불가타 성경, 신명기, 18장 18:20)

• Et factum est, ut post mortem Moysi servi Domini loqueretur Dominus ad Iosue filium Nun ministrum Moysi et diceret ei: (Biblia Sacra Vulgata, Liber Iosue, 1 1:1)

  주님의 종 모세가 죽은 뒤, 주님께서 모세의 시종인 눈의 아들 여호수아에게 말씀하셨다. (불가타 성경, 여호수아기, 1장 1:1)

• Et accidit quadam die, ut diceret Ionathan filius Saul ad adulescentem armigerum suum: " Veni, et transeamus ad stationem Philisthim, quae est ibi ex adverso ". Patri autem suo hoc ipsum non indicavit. (Biblia Sacra Vulgata, Liber I Samuelis, 14 14:1)

  하루는 사울의 아들 요나탄이 자기 무기병에게 “자, 저 건너편 필리스티아인들의 전초 부대를 치러 건너가자.” 하고 말하였다. 그러나 아버지에게는 알리지 않았다. (불가타 성경, 사무엘기 상권, 14장 14:1)

• Coegeruntque eum, donec acquiesceret et diceret: " Mittite ". Et miserunt quinquaginta viros. Qui cum quaesissent tribus diebus, non invenerunt (Biblia Sacra Vulgata, Liber II Regum, 2 2:17)

  당황스러울 정도로 그들이 졸라 대는 바람에, “그럼, 보내시오.” 하고 허락하였다. 그래서 그들이 쉰 명을 보내어 사흘 동안 찾았으나, 그를 찾아내지 못하고, (불가타 성경, 열왕기 하권, 2장 2:17)

유의어 사전

1. Dicere denotes to say, as conveying information, in reference to the hearer, in opp. to tacere, like the neutral word loqui. Cic. Rull. ii. 1. Ver. ii. 1, 71, 86. Plin. Ep. iv. 20. vii. 6, like λέγειν; but aio expresses an affirmation, with reference to the speaker, in opp. to nego. Cic. Off. iii. 23. Plaut. Rud. ii. 4, 14. Terent. Eun. ii. 2, 21, like φάναι. 2. Ait is in construction with an indirect form of speech, and therefore generally governs an infinitive; whereas inquit is in construction with a direct form of speech, and therefore admits an indicative, imperative, or conjunctive. 3. Aio denotes the simple affirmation of a proposition by merely expressing it, whereas asseverare, affirmare, contendere, denote an emphatic affirmation; asseverare is to affirm in earnest, in opp. to a jocular, or even light affirmation, jocari. Cic. Brut. 85; affirmare, to affirm as certain, in opp. to doubts and rumors, dubitare, Divin. ii. 3, 8; contendere, to affirm against contradiction, and to maintain one’s opinion, in opp. to yielding it up, or renouncing it. 4. Dicere (δεῖξαι) denotes to say, without any accessory notion, whereas loqui (λακεῖν), as a transitive verb, with the contemptuous accessory notion that that which is said is mere idle talk. Cic. Att. xiv. 4. Horribile est quæ loquantur, quæ minitentur. 5. Loqui denotes speaking in general; fabulari, a good-humored, or, at least, pleasant mode of speaking, to pass away the time, in which no heed is taken of the substance and import of what is said, like λαλεῖν; lastly, dicere, as a neuter verb, denotes a speech prepared according to the rules of art, a studied speech, particularly from the rostrum, like λέγειν. Liv. xlv. 39. Tu, centurio, miles, quid de imperatore Paulo senatus decreverit potius quam quid Sergio Galba fabuletur audi, et hoc dicere me potius quam illum audi; ille nihil præterquam loqui, et id ipsum maledice et maligne didicit. Cic. Brut. 58. Scipio sane mihi bene et loqui videtur et dicere. Orat. iii. 10. Neque enim conamur docere eum dicere qui loqui nesciat. Orat. 32. Muren. 34, 71. Suet. Cl. 4. Qui tam ἀσαφῶς loquatur, qui possit quum declamat σαφῶς dicere quæ dicenda sunt non video. 6. Fari (φάναι) denotes speaking, as the mechanical use of the organs of speech to articulate sounds and words, nearly in opp. to infantem esse; whereas loqui (λακεῖν), as the means of giving utterance to one’s thoughts, in opp. to tacere. And as fari may be sometimes limited to the utterance of single words, it easily combines with the image of an unusual, imposing, oracular brevity, as in the decrees of fate, fati; whereas loqui, as a usual mode of speaking, is applicable to excess in speaking, loquacitas. (iv. 1.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein