뜻

1. 말하다, 언급하다, 이야기하다
2. 선언하다, 선포하다, 확언하다

1. I say, utter; mention; talk, speak.
2. I declare, state. I affirm, assert (positively).

예문

• Igitur puella, cui ego dixero: "Inclina hydriam tuam, ut bibam", et illa responderit: "Bibe, quin et camelis tuis dabo potum", ipsa est, quam praeparasti servo tuo Isaac, et per hoc intellegam quod feceris misericordiam cum domino meo". (Biblia Sacra Vulgata, Liber Genesis, 24 24:14)

  제가 ‘그대의 물동이를 기울여서, 내가 물을 마시게 해 주오.’ 하고 청할 때, ‘드십시오. 낙타들에게도 제가 물을 먹이겠습니다.’ 하고 대답하는 바로 그 소녀가, 당신께서 당신의 종 이사악을 위하여 정하신 여자이게 해 주십시오. 그것으로 당신께서 제 주인에게 자애를 베푸신 줄 알겠습니다.” (불가타 성경, 창세기, 24장 24:14)

• Apparuitque ei Dominus et ait: "Ne descendas in Aegyptum, sed habita in terra, quam dixero tibi, (Biblia Sacra Vulgata, Liber Genesis, 26 26:2)

  주님께서 이사악에게 나타나 말씀하셨다. “이집트로 내려가지 말고, 내가 너에게 일러 주는 땅에 자리 잡아라. (불가타 성경, 창세기, 26장 26:2)

• Dixitque Dominus ad Gedeon: " Adhuc populus multus est; duc eos ad aquas, et ibi probabo illos, et, de quo dixero tibi ut tecum vadat, ipse pergat; quem ire prohibuero, revertatur ". (Biblia Sacra Vulgata, Liber Iudicum, 7 7:4)

  주님께서 또 기드온에게 말씀하셨다. “군사들이 아직도 너무 많다. 그들을 물가로 데리고 내려가거라. 거기에서 내가 너를 도와 그들을 시험하겠다. 내가 너에게 ‘이자는 너와 함께 갈 사람이다.’ 하면, 그는 너와 함께 갈 수 있다. 그리고 내가 너에게 ‘이자는 너와 함께 갈 사람이 아니다.’ 하면, 그런 자는 누구든지 너와 함께 가서는 안 된다.” (불가타 성경, 판관기, 7장 7:4)

• Si dixero puero: "Ecce sagittae intra te sunt, tolle eas", tu veni ad me, quia pax tibi est, et nihil est mali, vivit Dominus. Si autem sic locutus fuero puero: "Ecce sagittae ultra te sunt", vade, quia dimisit te Dominus. (Biblia Sacra Vulgata, Liber I Samuelis, 20 20:22)

  그러나 내가 그 종에게 ‘화살이 더 멀리 있다.’ 하면, 주님께서 자네를 보내시는 것이니 떠나가게. (불가타 성경, 사무엘기 상권, 20장 20:22)

• Mutavit ergo habitum suum vestitusque est aliis vestimentis et abiit ipse et duo viri cum eo; veneruntque ad mulierem nocte, et ait: " Divina mihi in pythone et suscita mihi, quem dixero tibi ". (Biblia Sacra Vulgata, Liber I Samuelis, 28 28:8)

  사울은 자신을 알아보지 못하게 옷을 갈아입고는, 부하 둘을 데리고 밤에 그 여자에게 가서, "나를 위해 혼백을 불러 점을 쳐 주고, 내가 말하는 망령을 불러 올려 주시오." 하고 청하였다. (불가타 성경, 사무엘기 상권, 28장 28:8)

유의어 사전

1. Dicere denotes to say, as conveying information, in reference to the hearer, in opp. to tacere, like the neutral word loqui. Cic. Rull. ii. 1. Ver. ii. 1, 71, 86. Plin. Ep. iv. 20. vii. 6, like λέγειν; but aio expresses an affirmation, with reference to the speaker, in opp. to nego. Cic. Off. iii. 23. Plaut. Rud. ii. 4, 14. Terent. Eun. ii. 2, 21, like φάναι. 2. Ait is in construction with an indirect form of speech, and therefore generally governs an infinitive; whereas inquit is in construction with a direct form of speech, and therefore admits an indicative, imperative, or conjunctive. 3. Aio denotes the simple affirmation of a proposition by merely expressing it, whereas asseverare, affirmare, contendere, denote an emphatic affirmation; asseverare is to affirm in earnest, in opp. to a jocular, or even light affirmation, jocari. Cic. Brut. 85; affirmare, to affirm as certain, in opp. to doubts and rumors, dubitare, Divin. ii. 3, 8; contendere, to affirm against contradiction, and to maintain one’s opinion, in opp. to yielding it up, or renouncing it. 4. Dicere (δεῖξαι) denotes to say, without any accessory notion, whereas loqui (λακεῖν), as a transitive verb, with the contemptuous accessory notion that that which is said is mere idle talk. Cic. Att. xiv. 4. Horribile est quæ loquantur, quæ minitentur. 5. Loqui denotes speaking in general; fabulari, a good-humored, or, at least, pleasant mode of speaking, to pass away the time, in which no heed is taken of the substance and import of what is said, like λαλεῖν; lastly, dicere, as a neuter verb, denotes a speech prepared according to the rules of art, a studied speech, particularly from the rostrum, like λέγειν. Liv. xlv. 39. Tu, centurio, miles, quid de imperatore Paulo senatus decreverit potius quam quid Sergio Galba fabuletur audi, et hoc dicere me potius quam illum audi; ille nihil præterquam loqui, et id ipsum maledice et maligne didicit. Cic. Brut. 58. Scipio sane mihi bene et loqui videtur et dicere. Orat. iii. 10. Neque enim conamur docere eum dicere qui loqui nesciat. Orat. 32. Muren. 34, 71. Suet. Cl. 4. Qui tam ἀσαφῶς loquatur, qui possit quum declamat σαφῶς dicere quæ dicenda sunt non video. 6. Fari (φάναι) denotes speaking, as the mechanical use of the organs of speech to articulate sounds and words, nearly in opp. to infantem esse; whereas loqui (λακεῖν), as the means of giving utterance to one’s thoughts, in opp. to tacere. And as fari may be sometimes limited to the utterance of single words, it easily combines with the image of an unusual, imposing, oracular brevity, as in the decrees of fate, fati; whereas loqui, as a usual mode of speaking, is applicable to excess in speaking, loquacitas. (iv. 1.)

출처: Döderlein's Hand-book of Latin Synonymes by Ludwig von Doederlein